Karpal Tünel Sendromu
Karpal tünel, avuç içinde yer alan, kemik ve bağlarla çevrili olan, içinde eldeki hareket ve hisle ilgili fonksiyonların bulunduğu median sinirin yer aldığı dar yapılı bir kanaldır. Median sinirin çeşitli faktörler nedeniyle baskı altında kalması ise karpal tünel sendromu denilen nöropatik hastalığa neden olur. El ve kollarda karıncalanma, halsizlik ve uyuşma gibi semptomlara neden olan karpal tünel sendromu genelde ellerin birinde ya da her ikisinde ilk 3 parmağı etki altına alan ve ilerleyici tipte bir hastalık olduğu için tedavi edilmelidir. Çoğunlukla 40 ve 50 yaş aralığındaki kadınlarda ortaya çıkan bu sendromda risk faktörleri genetik yapı, el bileği ile ilgili tekrarlı hareketler, romatizma hastalıkları, gebelik ve obezite sayılabilir. Ayrıca diyabet, tiroid rahatsızlıkları, hipertansiyon, travmalar, otoimmun hastalıklar da karpal tünel sendromuna zemin hazırlayabilir.
Karpal Tünel Sendromunun Belirtileri
Karpal tünel sendromuna işaret eden belirtiler şöyle sıralanabilir:
– El kaslarında güçsüzlük
– Baş parmak, işaret parmağı ve orta parmakta uyuşma, ağrı, karıncalanma
– Uykudan uyandıracak şiddette bilek ağrısı
– Elle tutulan nesnelerin düşürülmesi
– Elde şişme bulgusu olmadığı halde şişiyor hissi yaşanması ve parmaklarda sertlik
– Nadiren ön kolda, omuzda ve boyunda ağrı
– Elle yapılan işlerin ardından şikayetlerin artması
Karpal Tünel Sendromu Teşhisi
Karpal tünel sendromu şüphesi olan kişilerde tanı için öncelikle hastanın şikayetleri dinlenir ve fizik muayene yapılır. Fiziki muayenede hastanın karpal tünel alanına refleks çekici ile vurulması (tinel testi), hastanın ellerinin dışını gövdesinin önünde birleştirerek 60 saniye boyunca o pozisyonda kalması (falen testi) gibi tekniklerle şikayetlerin şiddeti izlenir. Tanıda esas yöntem elektromiyografi (EMG) adlı tekniktir. EMG ile bölgedeki kas ve sinirler elektrik sinyalleri verilerek incelenir. Rakamsal karşılığı olan bu test sayesinde karpal tünel sendromu teşhisi net olarak koyulabilir. Bazı durumlarda artrit ya da kırık şüphesini gidermek için röntgen de çekilebilir.
Karpal Tünel Sendromu Tedavisi
Karpal tünel sendromunda tedaviye ne kadar erken başlanırsa sonuca ulaşmak da o kadar kolay olacaktır. Erken dönemde cerrahi dışı yöntemlerle iyileşme sağlanabileceği için uzman doktora başvurmakta hızlı davranılmalıdır. Hastalığın ilk aşamalarında elleri yoran aktivitelerden kaçınmak, sık sık dinlendirmek, şişliğin azaltılması için soğuk uygulamalar yapmak sorunu basitçe ortadan kaldırabilir.
Bir sonraki aşamada bilek splinti ve atel kullanarak tedavi mümkündür. 10 aydan daha kısa bir süredir devam eden hafif ve orta şiddette kendini gösteren karpal tünel semptomlarını hafifletmek amacıyla kullanılacak bileklik, sorunu ortadan kaldırabilir. Fakat uyuşmanın devam etmesi halinde doktora başvurulmalıdır. Tedavi amaçlı ilaç kullanımı çoğu şikayetleri dindirirken iyileşme sağlamaz, kısa vadeli rahatlama sağlar. Ayrıca karpal tünele kortizon enjeksiyonu da bir seçenek olarak hastalara sunulabilir. Bu tedavi yöntemi ağrı ve şişmeyi azaltabilir.
Bileklik ve medikal ilaç tedavilerinden sonuç alınmayan hastalarda ise cerrahi müdahale uygulanır.
Karpal Tünel Ameliyatı
Karpal tünel cerrahisinde amaç median sinire baskı yapan oluşumun kesilerek basıncın hafifletilmesi olarak tanımlanabilir. Bu ameliyat iki ayrı teknikle yapılabilir.
1. Endoskopik yöntem: Karpal tünelin içine endoskop yardımıyla girilerek sinire baskı yapan bağ kesilir. İyileşme sürecinin daha kısa olması nedeniyle açık ameliyattan daha avantajlıdır.
2. Açık ameliyat: Avuç içine bir kesi yapılır. Median sinire baskı yapan bağlar kesilerek basınç hafifletilir.
Bu yöntemlerle kesilen bağ dokuları birkaç ayda yeniden büyür. Cildin iyileşmesi ise birkaç haftada gerçekleşir. Cerrahi tedavi sonrasında ağrılar ve halsizlik birkaç ay daha devam edebilir. Ayrıca hastalığın çok ilerlediği bazı vakalarda ameliyattan sonra da şikayetlerin devam etme ihtimali vardır. Ameliyat sonrasında el yavaş yavaş kullanılmalı ancak asla zorlanmamalıdır. Bu konuda doktorun uyarılarına uyulması büyük önem taşır.
Karpal Tünel Sendromundan Korunmak İçin Öneriler
– Bir şeyi kavrarken az kuvvet uygulamak,
– Klavye harflerine daha hafif basmak,
– El yazısı için büyük kalem kullanmak,
– Yazı yazarken sık sık mola vermek,
– El ve bileği düzenli olarak germek, bükmek,
– Bileği tamamen yukarı ya da aşağıya eğmemek,
– Klavye ve fare kullanırken dirsek hizasının çok az altında olmasına özen göstermek,
– El ve kolların sıcak tutulması karpal tünel sendromuna karşı faydalı olabilir.